15 લાખ કરદાતાઓએ ભૂલો સુધારી, શું તમે તમારા ITR ચેક કર્યા છે? 31 ડિસેમ્બર છેલ્લી તક
આવકવેરા વિભાગની કડકતા અને ડેટા એનાલિટિક્સ મોનિટરિંગની નોંધપાત્ર અસર પડી છે. સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સ (CBDT) દ્વારા શંકાસ્પદ કપાતનો દાવો કરનારાઓને નોટિસ અને ઝુંબેશ બાદ, 15 લાખથી વધુ કરદાતાઓએ વર્તમાન આકારણી વર્ષ (૨૦૨૫-૨૬) માટે પોતાની ભૂલો સુધારીને સુધારેલા રિટર્ન ફાઇલ કર્યા છે. વિભાગે સ્પષ્ટપણે ચેતવણી આપી છે કે રિટર્ન ફાઇલ કરવાની અંતિમ તારીખ ૩૧ ડિસેમ્બર, ૨૦૨૫ છે. આ પછી, ભૂલ સુધારવાની તક મળશે, પરંતુ તે મોંઘી પડી શકે છે.
આવકવેરા વિભાગે પાલન પ્રત્યે સંવેદનશીલતામાં વધારો નોંધાવ્યો
મંગળવારે આવકવેરા વિભાગ દ્વારા જાહેર કરાયેલા ડેટા અનુસાર, કરદાતાઓ પાલન અંગે વધુને વધુ ચિંતિત બન્યા છે. અત્યાર સુધીમાં ૧.૫ મિલિયનથી વધુ કરદાતાઓએ આકારણી વર્ષ ૨૦૨૫-૨૬ માટે તેમના રિટર્નમાં સુધારો કર્યો છે. ચાલુ નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન, 2.1 મિલિયનથી વધુ કરદાતાઓએ અપડેટેડ રિટર્ન (ITR-U) ફાઇલ કર્યા છે.
અપડેટેડ રિટર્ન દ્વારા સરકારી તિજોરીમાં આશરે 2,500 કરોડનો વધારાનો કર જમા કરવામાં આવ્યો છે.
CBDT એ ડેટા વિશ્લેષણ દ્વારા શોધી કાઢ્યું કે મોટી સંખ્યામાં કરદાતાઓ કરચોરી કરવા માટે અન્યાયી માર્ગોનો આશરો લઈ રહ્યા હતા. વિભાગે “નઝ ઝુંબેશ” શરૂ કરી, જેમાં એવા કરદાતાઓને ઇમેઇલ અને SMS દ્વારા સલાહ આપવામાં આવી જેમણે અજાણ્યા રાજકીય પક્ષોને દાન આપીને ખોટી કપાતનો દાવો કર્યો હતો.
વિભાગે શોધી કાઢ્યું કે ઘણા રાજકીય પક્ષો, જોકે ચૂંટણી પંચમાં નોંધાયેલા છે પરંતુ સક્રિય નથી, તેમનો ઉપયોગ મની લોન્ડરિંગ, હવાલા વ્યવહારો અને બોગસ રસીદો જારી કરવા માટે થઈ રહ્યો છે. તેના આધારે, વિભાગે 12 ડિસેમ્બરથી કરદાતાઓને ચેતવણી સંદેશા મોકલવાનું શરૂ કર્યું.
31 ડિસેમ્બર પહેલા આ કરવું પડશે
વિભાગે પોતાના નિવેદનમાં સ્પષ્ટપણે જણાવ્યું છે કે, “કરદાતાઓને તેમના ITR ની સમીક્ષા કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. જો તેમણે કોઈ ખોટી કપાત અથવા મુક્તિનો દાવો કર્યો હોય, તો તેમણે ભવિષ્યમાં કોઈપણ ચકાસણી અથવા પૂછપરછ ટાળવા માટે 31 ડિસેમ્બર, 2025 સુધીમાં સુધારેલ રિટર્ન ફાઇલ કરવું જોઈએ.” દંડ વિના સુધારેલ રિટર્ન ફાઇલ કરવાની અંતિમ તારીખ 31 ડિસેમ્બર, 2025 છે.
જાન્યુઆરી 2026 થી, કરદાતાઓ ફક્ત ‘અપડેટેડ ITR’ ફાઇલ કરી શકશે. આવા કિસ્સામાં, તેમને વધારાના દંડ અને ટેક્સ પર વ્યાજ ચૂકવવું પડી શકે છે. કર નિષ્ણાતો કહે છે કે જો તમને વિભાગ તરફથી કોઈ માહિતી મળી ન હોય, તો પણ તમારે કલમ 80G (દાન) અથવા રાજકીય દાન સંબંધિત તમારા દાવાઓનું ક્રોસ-વેરિફિકેશન કરવું જોઈએ. 31 ડિસેમ્બર પછી, ભૂલ સુધારવાની પ્રક્રિયા વધુ મુશ્કેલ બનશે.
