સરકારે સંચાર સાથી એપ માટે પ્રી-ઇન્સ્ટોલેશનની જરૂરિયાત હટાવી દીધી
કેન્દ્ર સરકારે સંચાર સાથી એપ અંગે એક મોટું નિવેદન બહાર પાડ્યું છે. સરકારે ફોન પર એપનું પ્રી-ઇન્સ્ટોલેશન ફરજિયાત કર્યું નથી. ટેલિકોમ્યુનિકેશન મંત્રાલયે X પર એક પોસ્ટ જારી કરીને પ્રી-ઇન્સ્ટોલેશનની જરૂરિયાત દૂર કરવાની જાહેરાત કરી છે.
મંત્રાલયે X પોસ્ટમાં જણાવ્યું હતું કે, “બધા નાગરિકોને સાયબર સુરક્ષા લાભો પૂરા પાડવા માટે, સરકારે બધા સ્માર્ટફોન પર સંચાર સાથી એપનું પ્રી-ઇન્સ્ટોલેશન ફરજિયાત કર્યું હતું. આ એપ સંપૂર્ણપણે સુરક્ષિત છે અને તેનો એકમાત્ર હેતુ નાગરિકોને સાયબર ગુનેગારોથી બચાવવાનો છે… સંચાર સાથીની વધતી જતી લોકપ્રિયતાને જોતાં, સરકારે મોબાઇલ ઉત્પાદકો માટે ફરજિયાત પ્રી-ઇન્સ્ટોલેશનની જરૂરિયાત દૂર કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.”
એપલે અસંમતિ વ્યક્ત કરી
એ નોંધવું જોઇએ કે કેન્દ્ર સરકારના આ પગલાને એપલના નિર્ણય સાથે પણ જોડવામાં આવી રહ્યો છે. 28 નવેમ્બરના રોજ સરકારનો આદેશ મળ્યા પછી, સ્માર્ટફોન ઉત્પાદક એપલે તેનું પાલન કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. કંપનીએ જણાવ્યું હતું કે આ પગલાથી આઇફોન વપરાશકર્તાઓનો વ્યક્તિગત ડેટા જોખમમાં મુકાઈ શકે છે. રોઇટર્સે એપલને ટાંકીને જણાવ્યું હતું કે કંપની સરકાર સમક્ષ પોતાની ચિંતાઓ રજૂ કરશે.
સરકારે જણાવ્યું હતું કે આનો હેતુ જાહેર ભાગીદારી વધારવાનો
મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, આ એપ્લિકેશન “જાહેર ભાગીદારી” ને પ્રોત્સાહન આપે છે કારણ કે નાગરિકો કોઈપણ શંકાસ્પદ ઓનલાઈન પ્રવૃત્તિની જાણ કરી શકે છે અને પોતાનું રક્ષણ કરી શકે છે. સરકારે સ્પષ્ટ કર્યું કે આ એપ્લિકેશનનો કોઈ અન્ય હેતુ નથી અને વપરાશકર્તાઓ ઈચ્છે તો ગમે ત્યારે તેને અનઇન્સ્ટોલ કરી શકે છે.
એપ્લિકેશન પર રાજકીય વિવાદ વધ્યો
નોંધનીય છે કે 90 દિવસની અંદર સ્માર્ટફોન પર એપ્લિકેશનને પ્રી-ઇન્સ્ટોલ કરવી ફરજિયાત કરવાના આદેશ બાદ વિપક્ષે સંસદમાં જોરદાર વિરોધ નોંધાવ્યો હતો. કોંગ્રેસના સાંસદ પ્રિયંકા ગાંધી વાડ્રાએ ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગના નિર્દેશની આકરી ટીકા કરી હતી અને તેને સરમુખત્યારશાહી ગણાવી હતી. ઘણા વિપક્ષી નેતાઓએ આરોપ લગાવ્યો હતો કે સરકાર છેતરપિંડી અટકાવવાના આડમાં નાગરિકોની જાસૂસી કરવા માંગે છે. દરમિયાન, આમ આદમી પાર્ટીના રાષ્ટ્રીય સંયોજક અરવિંદ કેજરીવાલે પણ આરોપ લગાવ્યો હતો કે ફોન પર સંચાર સાથી એપ્લિકેશન ઇન્સ્ટોલ કરવાનો મોદી સરકારનો આદેશ લોકોની ગોપનીયતા અને સ્વતંત્રતા પર સ્પષ્ટ હુમલો છે.
જોકે, વિપક્ષના તમામ આરોપોને પાયાવિહોણા ગણાવતા, ટેલિકોમ મંત્રી જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાએ બુધવારે લોકસભામાં જણાવ્યું હતું કે સંચાર સાથી એપ દ્વારા જાસૂસી શક્ય નથી. આ એપ જાહેર સલામતી અને સહાય માટે બનાવવામાં આવી હતી. તેમણે જણાવ્યું હતું કે સરકારનો આ એપ દ્વારા લોકોની પ્રવૃત્તિઓ પર નજર રાખવાનો કોઈ ઈરાદો નથી. સૂચના અનુસાર, સરકારે શરૂઆતમાં કહ્યું હતું કે આ એપ ફોન પર ફરજિયાત રહેશે અને તેને ડિલીટ કરી શકાશે નહીં. જોકે, વિવાદ વધતાં, ટેલિકોમ મંત્રી જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાએ મીડિયાને જણાવ્યું હતું કે જો હવે જરૂર ન પડે તો ફોનમાંથી આ એપ ડિલીટ કરી શકાય છે.
અત્યાર સુધીમાં 14 મિલિયન ડાઉનલોડ્સ
ટ્વિટર પર સરકાર દ્વારા જારી કરાયેલા નિવેદન મુજબ, અત્યાર સુધીમાં 14 મિલિયન લોકોએ એપ ડાઉનલોડ કરી છે અને દરરોજ અંદાજે 2,000 ઓનલાઈન છેતરપિંડીના કેસ નોંધાઈ રહ્યા છે. “એપ ડાઉનલોડ કરનારા વપરાશકર્તાઓની સંખ્યામાં ઝડપથી વધારો થયો છે. એપને ફરજિયાત બનાવવાનો હેતુ વધુ જાગૃતિ ફેલાવવાનો હતો જેથી ઓછા ટેક-સેવી લોકો પણ તેનો સરળતાથી ઉપયોગ કરી શકે. છેલ્લા એક દિવસમાં જ 6 લાખ લોકોએ એપ ડાઉનલોડ કરવા માટે નોંધણી કરાવી છે, જે સામાન્ય કરતા 10 ગણું વધુ છે. આ દર્શાવે છે કે લોકો તેમની સલામતી માટે આ એપ પર વિશ્વાસ કરી રહ્યા છે,” નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે.
