ગોલ્ડ પ્રાઈસ ડિસ્કવરી માટે ઇલેક્ટ્રોનિક ગોલ્ડ રિસિપ્ટ્સ (EGR) સંબંધિત પડકારોને SEBI દુર કરશે
SEBI એ મુદ્દાઓની તપાસ કરશે જે ભારતમાં સોનાના ભાવની શોધ માટે ઇલેક્ટ્રોનિક ગોલ્ડ રિસિપ્ટ્સ (EGR) ને અસરકારક અને સ્વીકાર્ય બેન્ચમાર્ક બનતા અટકાવી રહ્યા છે. આ પહેલ કોમોડિટીઝ માર્કેટ ઇકોસિસ્ટમને મજબૂત કરવા અને વિવિધ કોમોડિટી સેગમેન્ટમાં ભાગીદારી વધારવા માટે SEBI ની વ્યાપક વ્યૂહરચનાનો એક ભાગ છે.
ઇલેક્ટ્રોનિક ગોલ્ડ રિસિપ્ટનો અર્થ શું છે?
ઇલેક્ટ્રોનિક ગોલ્ડ રિસિપ્ટ (EGR) એ ભૌતિક સોનાનું પ્રતિનિધિત્વ કરતું ડિજિટલ સાધન છે. તેનો સ્ટોક એક્સચેન્જ પર વેપાર થાય છે. તે પારદર્શક અને કાર્યક્ષમ રાષ્ટ્રીય સ્પોટ માર્કેટ બનાવવા માટે રચાયેલ છે. તે રોકાણકારોને ડીમેટ સ્વરૂપમાં સોનાનો વેપાર કરવાની મંજૂરી આપે છે. આ SEBI દ્વારા નિયંત્રિત થાય છે.
EGR ની સ્વીકૃતિમાં આવતા અવરોધો દૂર કરાશે
SEBI ના ચેરમેન તુહિન કાંત પાંડેએ જણાવ્યું હતું કે નિયમનકાર EGR ની સ્વીકૃતિમાં અવરોધરૂપ માળખાકીય, કાર્યકારી અને નિયમનકારી પડકારોનું વિશ્લેષણ કરી રહ્યું છે. વિચારણા હેઠળના મુદ્દાઓમાંથી એક GST-સંબંધિત મુદ્દાઓની અસર છે. બજારના સહભાગીઓ માને છે કે આ પ્રવાહિતા અને વ્યાપક સ્વીકૃતિને અવરોધી શકે છે. ભારતમાં સોનાના ભાવની શોધમાં EGR મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવવા માટે આ મુદ્દાઓનું નિરાકરણ કરવાની જરૂર છે.
2021 માં EGR ને સુરક્ષા તરીકે માન્યતા
પાંડેએ કોમોડિટી પાર્ટિસિપન્ટ્સ એસોસિએશન ઓફ ઈન્ડિયા (CPAI) દ્વારા આયોજિત એક કાર્યક્રમમાં આ ટિપ્પણીઓ કરી હતી. સરકારે ડિસેમ્બર 2021 માં EGR ને સુરક્ષા તરીકે માન્યતા આપીને આ માળખા માટે કાનૂની પાયો નાખ્યો હતો. આ પછી, SEBI એ 10 જાન્યુઆરી, 2022 ના રોજ જારી કરેલા પરિપત્ર દ્વારા ગોલ્ડ એક્સચેન્જ ઇકોસિસ્ટમ શરૂ કરી. આમાં એક વ્યાપક માળખું શામેલ છે, જેમાં વોલ્ટિંગ ધોરણો, EGR બનાવટ અને રિડેમ્પશન, મધ્યસ્થીઓની ભૂમિકા અને જોખમ વ્યવસ્થાપન ધોરણો શામેલ છે.
કોમોડિટીઝ માર્કેટનું વિસ્તરણ SEBI માટે પ્રાથમિકતા
આ હોવા છતાં, બજારની પ્રવૃત્તિ મર્યાદિત રહી છે, જેના કારણે નિયમનકાર ભાગીદારી અને પ્રવાહિતાને અસર કરતા વ્યવહારુ મુદ્દાઓ પર વિચાર કરી રહ્યો છે. પાંડેએ એમ પણ જણાવ્યું હતું કે કોમોડિટીઝ માર્કેટનું વિસ્તરણ નિયમનકાર માટે ટોચની પ્રાથમિકતા છે. SEBI એ હાલના મુદ્દાઓને સંબોધવા માટે બે કાર્યકારી જૂથોની રચના કરી છે. પ્રથમ જૂથ એક્સચેન્જો, બ્રોકર્સ અને અન્ય સહભાગીઓ દ્વારા સામનો કરવામાં આવતા પડકારો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.
કોમોડિટી ડેરિવેટિવ્ઝ માર્કેટને વધુ ગાઢ બનાવવા માટે પગલાં
SEBIનું બીજું જૂથ ખેડૂત-ઉત્પાદક સંગઠનો (FPOs) દ્વારા વ્યક્ત કરાયેલી ચિંતાઓ પર વિચાર કરી રહ્યું છે. બંને કાર્યકારી જૂથો ડેટા-આધારિત પગલાં સૂચવી શકે છે, જેમાં કૃષિ ડેરિવેટિવ્ઝ પરના નિયંત્રણો હળવા કરવાનો સમાવેશ થઈ શકે છે. સેબી હિસ્સેદારો સાથે પણ વાતચીત કરી રહી છે. આ વર્ષે જુલાઈમાં, સેબીએ કોમોડિટી ડેરિવેટિવ્ઝ બજારોને વધુ ગાઢ બનાવવા માટે નીતિઓ ઘડવા અને જરૂરી પગલાં ઓળખવા માટે એક્સચેન્જો, ક્લિયરિંગ કોર્પોરેશનો, બ્રોકર્સ, એફપીઓ, ડોમેન નિષ્ણાતો અને ઉદ્યોગ સંગઠનો સાથે ચર્ચા કરી હતી.
