શેરબજાર ક્યા મોટા સમાચારની રાહ જોઈ રહ્યું છે, જાણો વિશ્વભરના રોકાણકારોમાં શા માટે છે ગભરાટ?
શેરબજાર બેચેન રહે છે. 10 ડિસેમ્બરે સતત ત્રીજા દિવસે સેન્સેક્સ અને નિફ્ટી નીચા સ્તરે બંધ થયા. આનું કારણ એ છે કે રોકાણકારો કોઈ મોટા નિર્ણયની રાહ જોઈ રહ્યા છે. ભારત અને વિશ્વભરના બજારો આ નિર્ણય પર નજીકથી નજર રાખી રહ્યા છે. યુએસ ફેડરલ રિઝર્વ બેંક આજે રાત્રે મોડેથી પોતાનો નિર્ણય જાહેર કરશે. એવું માનવામાં આવે છે કે યુએસ ફેડરલ રિઝર્વ આજે સતત ત્રીજી વખત વ્યાજ દરમાં ઘટાડો કરવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે.
પરંતુ વાસ્તવિક પ્રશ્ન એ નથી કે ઘટાડો થશે કે નહીં; વાસ્તવિક પ્રશ્ન એ છે કે ફેડરલ રિઝર્વ નવા વર્ષ 2026 માટે તેની નીતિ અંગે શું સંકેત આપશે? આ તે પ્રશ્ન છે જે બજારની ધબકતી ચલાવી રહ્યો છે. શું યુએસ ફેડરલ રિઝર્વ આજે વ્યાજ દર ઘટાડશે, અને શું આ દર ઘટાડાનું છેલ્લું પગલું છે?
યુએસ ફેડરલ રિઝર્વ આજે તેની બે દિવસીય બેઠકના પરિણામો જાહેર કરવાનું છે. મોટાભાગના અર્થશાસ્ત્રીઓ અને રોઇટર્સ સર્વેક્ષણ આગાહી કરે છે કે ફેડરલ રિઝર્વ આજે વ્યાજ દરમાં 25 બેસિસ પોઇન્ટ (લગભગ એક ક્વાર્ટર ટકા) ઘટાડો કરી શકે છે. આનાથી યુએસ ફેડરલ ફંડ રેટ 3.5 થી 3.75% ની વચ્ચે આવી જશે. શેરબજાર પણ આની અપેક્ષા રાખી રહ્યું છે. જોકે, બજારનું મુખ્ય ધ્યાન ફેડરલ રિઝર્વના ચેરમેન જેરોમ પોવેલની પ્રેસ કોન્ફરન્સ અને ત્યારબાદના નિવેદનો પર છે.
શું રેટ કટ ચક્ર સમાપ્ત થવાનું છે?
ગોલ્ડમેન સૅક્સ સહિત અનેક મુખ્ય બ્રોકરેજ કહે છે કે જો ફેડરલ રિઝર્વ આજે વ્યાજ દરમાં ઘટાડો કરે તો પણ વધુ રેટ કટ થવાની શક્યતા ઓછી છે. તેઓ નોંધે છે કે યુએસ ફુગાવો 2.8% પર રહેશે, જે ફેડરલ રિઝર્વના 2% લક્ષ્ય કરતાં વધુ છે. તેથી, વધુ રેટ ઘટાડાથી આ લક્ષ્ય પ્રાપ્ત કરવું મુશ્કેલ બની શકે છે. ટ્રમ્પના ટેરિફને કારણે ભાવમાં વધારો પણ અનિશ્ચિતતામાં વધારો કરી રહ્યો છે. દરમિયાન, બીજો મોટો આંચકો ત્યારે આવ્યો જ્યારે ગયા મહિને યુએસ સરકારના શટડાઉનને કારણે ઘણા મહત્વપૂર્ણ આર્થિક ડેટાના રિપોર્ટિંગને અટકાવવામાં આવ્યું. આનો અર્થ એ થયો કે ફેડરલ રિઝર્વ પાસે યોગ્ય નિર્ણય લેવા માટે પૂરતો ડેટા નથી.
ફેડરલ રિઝર્વ બેંક શું નિર્ણય લેશે?
મોટાભાગના નિષ્ણાતો કહે છે કે ફેડરલ રિઝર્વ બેંક આજે વ્યાજ દરમાં ઘટાડો કરવાનો નિર્ણય લઈ શકે છે, પરંતુ તે “અવિચારી” વલણનો સંકેત પણ આપી શકે છે. આનો અર્થ એ કે તે ભવિષ્યમાં વ્યાજ દરોમાં ઝડપથી ઘટાડો નહીં કરે.
ફેડરલ રિઝર્વના વલણને સમજવા માટે બધાની નજર નવા આર્થિક અંદાજો પર રહેશે. આ 2026 માં વ્યાજ દરોમાં કેટલી હદ સુધી ઘટાડો થઈ શકે છે તેના સંકેતો આપશે. હાલમાં, ફેડ અધિકારીઓના અંદાજો નોંધપાત્ર રીતે અલગ છે. કેટલાક માને છે કે ફુગાવો લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહી શકે છે, જેના માટે નીતિ કડક બનાવવાની જરૂર છે. અન્ય લોકો દલીલ કરે છે કે શ્રમ બજાર ઠંડુ પડી રહ્યું છે, જેના કારણે 2026 માં વધુ દર ઘટાડા જરૂરી બન્યા છે. આનો અર્થ એ છે કે આ મુદ્દા પર ફેડરલ રિઝર્વ બેંકમાં કોઈ સર્વસંમતિ નથી, અને આ વૈશ્વિક બજારોમાં અનિશ્ચિતતા વધારી રહ્યું છે.
બજારોની ક્વોન્ટિટેટિવ ટાઇટનિંગ (QT) પર પણ નજર
વ્યાજ દરો ઉપરાંત, દરેક વ્યક્તિ આ વખતે બીજા સંકેત પર નજર રાખશે. શેરબજાર ફેડરલ રિઝર્વ તેની બેલેન્સ શીટ અંગે શું સૂચવે છે તે જોવા માટે ઉત્સુક રહેશે. અગાઉ એવા સંકેતો મળ્યા છે કે ફેડરલ રિઝર્વ ક્વોન્ટિટેટિવ ટાઇટનિંગ (QT) એટલે કે બોન્ડ વેચીને લિક્વિડિટી ઘટાડવાની પ્રક્રિયાને રોકી શકે છે. કેટલાક સંકેતો છે કે ફેડરલ રિઝર્વ ભવિષ્યમાં લિક્વિડિટી વધારવા માટે બોન્ડ પણ ખરીદી શકે છે. જો આવું થાય, તો તે શેરબજાર માટે એક મોટો સંકેત હશે.
એકંદરે, આ અનિશ્ચિતતાઓ હાલમાં સમગ્ર વૈશ્વિક બજાર પર દબાણ લાવી રહી છે. યુએસ શેરબજાર પણ લાલ નિશાનમાં છે. શાંઘાઈ, હોંગકોંગ અને ટોક્યોના બજારો પણ નબળા છે. ભારતમાં, સેન્સેક્સ અને નિફ્ટી સતત ત્રણ દિવસથી ઘટી રહ્યા છે.
જો ફેડરલ રિઝર્વ બેંક સૂચવે છે કે 2026 સુધી દરમાં ઘટાડો ચાલુ રહેશે, તો મોટાભાગના નિષ્ણાતો કહે છે કે આ શેરબજાર માટે અત્યંત સકારાત્મક સમાચાર હોઈ શકે છે. જો કે, જો વિપરીત થાય, તો બજાર દબાણનો સામનો કરી શકે છે.
નિર્ણય ક્યારે જાહેર કરવામાં આવશે?
ગુરુવારે ભારતીય સમય મુજબ બપોરે 12:30 વાગ્યે નિર્ણય જાહેર કરવામાં આવશે, ત્યારબાદ તરત જ પોવેલની પ્રેસ બ્રીફિંગ થશે, જે ફેડ ફુગાવાના આગામી તબક્કાને કેવી રીતે સંબોધવાની યોજના ધરાવે છે તે અંગે સ્પષ્ટતા પ્રદાન કરશે.
