દેશના 20% શોપિંગ મોલ ‘ભૂતિયા મોલ’ કેમ બની ગયા છે? વડોદરામાં સંપૂર્ણપણે ધમધમે છે શોપિંગ મોલ

તમારા શહેરમાં એક જૂના, ખંડર બનેલા, બંધ મોલની કલ્પના કરો. તે પહેલા ધમધમતા હતા, લોકોની ખરીદી અને ચહલપહલથી ધબકતા હતા, અને પ્રવૃત્તિઓથી ધમધમતા હતા. હવે, આવા મોલમાં કોઈ અવાજ નથી અને કોઈ ચહલપહલ નથી. દરવાજા બંધ છે, લિફ્ટને કાટ લાગી ગયો છે, ફૂડ કોર્ટના ટેબલ ધૂળથી ઢંકાયેલા છે, અને મોટા શોરૂમ ખાલી છે. આશ્ચર્યજનક રીતે, આવા “ભૂતિયા મોલ્સ” વાર્ષિક આશરે 357 કરોડ ભાડા પેદા કરી શકે એમ છે પરંતુ આજે આવા ભૂતિયા મોલનો ભાવ પૂછનાર કોઈ નથી.

પ્રોપર્ટી કન્સલ્ટન્સી ફર્મ નાઈટ ફ્રેન્ક ઈન્ડિયાએ એક અહેવાલ બહાર પાડ્યો છે જેમાં દેશભરના 32 શહેરોમાં 365 શોપિંગ સેન્ટરોમાંથી 74 ને “ભૂતિયા મોલ્સ” તરીકે ઓળખવામાં આવ્યા છે. જો કે, મૈસુર, વિજયવાડા, તિરુવનંતપુરમ, વિશાખાપટ્ટનમ અને વડોદરા એવા શહેરોમાં સામેલ છે જ્યાં શોપિંગ સેન્ટરો લગભગ ભરાઈ ગયા છે, જે સારી ભાડાની આવક ઉત્પન્ન કરે છે.

• આ અહેવાલ શું દર્શાવે છે?
  દેશભરના 32 મુખ્ય શહેરોમાં કુલ 365 શોપિંગ મોલ્સ છે.
• આમાંથી, 74 મોલ સંપૂર્ણપણે ત્યજી દેવાયેલા છે, જેને “ભૂતિયા મોલ” કહેવામાં આવે છે.
• આ 74 મોલમાં કુલ 15.5 મિલિયન ચોરસ ફૂટ ખાલી જગ્યા છે.
• જો ફક્ત 15 પસંદ કરેલા મોલ (કુલ 4.8 મિલિયન ચોરસ ફૂટ)નું ઝડપથી નવીનીકરણ કરવામાં આવે, તો પણ ભાડામાં આવક 357 કરોડ (આશરે $3.57 બિલિયન) થશે.
• મોટા શહેરોમાં પણ એક નોંધપાત્ર સમસ્યા છે.
• લોકો માને છે કે ભૂતિયા મોલ ફક્ત નાના શહેરોમાં જ છે, પરંતુ તે સાચું નથી.
• જો આઠ મુખ્ય મેટ્રો શહેરો (ટાયર-1) માં આ બંધ મોલ ભાડે આપવામાં આવે, તો 357 કરોડ (આશરે $3.57 બિલિયન) માંથી 236 કરોડ (આશરે $3.57 બિલિયન) તેમાંથી આવશે.
• અન્ય ટાયર-2 શહેરોમાં બંધ મોલ ભાડે આપવાથી 121 કરોડની આવક થશે.
• ફક્ત ટાયર-1 શહેરોમાં, 11.9 મિલિયન ચોરસ ફૂટ ખાલી જગ્યા હાજર છે. આનો અર્થ એ થયો કે મોટા શહેરોમાં જૂના મોલ્સ પણ નવા ગ્રાહકોની પસંદગીઓ દ્વારા પાછળ રહી ગયા છે.

કયા શહેરના મોલ્સ સંપૂર્ણપણે ધમધમે છે?

રિપોર્ટમાં કેટલાક શહેરોની પ્રશંસા કરવામાં આવી છે જ્યાં મોલ્સ લગભગ સંપૂર્ણપણે ભરેલા છે:

મૈસુર: માત્ર 2% ખાલી જગ્યા
વિજયવાડા: 4%
વડોદરા: 5%
તિરુવનંતપુરમ અને વિશાખાપટ્ટનમ: દરેક 6%
આ શહેરોમાં નવા મોલ્સ કાળજીપૂર્વક બનાવવામાં આવ્યા હતા, જેના કારણે ગ્રાહકો મોટી સંખ્યામાં ત્યાં ઉમટી રહ્યા છે.

ખરાબ-શ્રેણીના શહેરો
બીજી બાજુ, કેટલાક શહેરોમાં, અડધાથી વધુ મોલ્સ ખાલી છે:

નાગપુર: 49% ખાલી જગ્યા
અમૃતસર: 41%
જાલંધર: 34%
અહીં એક સાથે ઘણા મોલ્સ બનાવવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ બ્રાન્ડ્સ અને ગ્રાહકોની સંખ્યા વધવામાં નિષ્ફળ ગઈ.

ગૂડ મોલ્સ વિરુદ્ધ બેડ મોલ્સ
ગ્રેડ-એ મોલ્સ (નવા અને સારા) માં ફક્ત 5-6% ખાલી જગ્યા છે.
ગ્રેડ-સી મોલ્સ (જૂના અને નબળી ડિઝાઇનવાળા) માં 36% સુધી ખાલી જગ્યા છે.                                                                                           32 શહેરોમાં, સરેરાશ 15.4% ખાલી જગ્યા જોવા મળી છે.

આગળ શું થઈ શકે છે?
નાઈટ ફ્રેન્કના ચેરમેન શિશિર બૈજલે જણાવ્યું હતું કે, “ભારતનો રિટેલ ક્ષેત્ર ઝડપથી વિકસી રહ્યો છે. લોકો હવે સારા મોલ્સની મુલાકાત લેવાનું પસંદ કરે છે. જૂના મોલ્સનું નવીનીકરણ કરવું અને સારી બ્રાન્ડ્સ લાવવી એ એક આશાસ્પદ વિકલ્પ હોઈ શકે છે. વધુમાં, કો-વર્કિંગ સ્પેસ અથવા કોમ્યુનિટી સેન્ટર્સ ઉમેરવાથી પણ બજાર ફરી જીવંત થઈ શકે છે. ફક્ત ૧૫ મોલ્સનું નવીનીકરણ કરવાથી વાર્ષિક 357 કરોડનું ભાડું મળી શકે છે. વિકાસકર્તાઓ અને રોકાણકારો માટે આ એક મોટી તક છે.”