અનાજની ખેતી છોડીને ફળોની ખેતી તરફ વળેલા ખેડૂતો ખુશ, આવકમાં 10 ગણો વધારો થયો!
પાક વૈવિધ્યકરણ માત્ર પર્યાવરણ અને જમીનને જ ફાયદો કરતું નથી, પરંતુ ખેડૂતો માટે આવક અને સમૃદ્ધિનો સ્ત્રોત પણ બની રહ્યું છે. જે ખેડૂતો પહેલા અનાજની ખેતી કરતા હતા તેઓ હવે ફળની ખેતી તરફ વળ્યા છે, અને આવા ખેડૂતો પહેલા કરતાં વધુ ખુશ છે, કારણ કે તેમની આવકમાં 10 ગણો વધારો થયો છે. અનાજની ખેતી પહેલા નિશ્ચિત આવક આપતી હતી, પરંતુ ફળની ખેતી ખેડૂતોને 12 મહિનાની આવક અને વધુ આવક પૂરી પાડે છે. મહારાષ્ટ્રમાં એક ખેડૂત પરિષદમાં, કૃષિ મંત્રીએ કહ્યું કે જે ખેડૂતોએ તેમની ખેતીની પદ્ધતિ બદલી છે તેઓ વધુ ખુશ છે.
કેન્દ્રીય કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે આજે મહારાષ્ટ્રના બીડ જિલ્લાના સિરસલામાં GVT કૃષિકુલ ખાતે આયોજિત ખેડૂત સંમેલનમાં હાજરી આપી હતી. તેમણે ત્યાંના ખેડૂતો સાથે વાતચીત કરી હતી. GVT કૃષિકુલ એ ગ્લોબલ વિકાસ ટ્રસ્ટ દ્વારા સ્થાપિત ખેડૂત તાલીમ કેન્દ્ર છે, જે ખેડૂતોને આધુનિક અને પરંપરાગત કૃષિ તકનીકોમાં તાલીમ આપે છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય ટકાઉ ખેતી કરવા માટે વ્યવહારુ જ્ઞાન અને કુશળતા પ્રદાન કરીને ખેડૂતોની ઉત્પાદકતા અને આવક વધારવાનો છે.
ખેડૂતો માટે શ્રેષ્ઠ અદ્યતન માળખાકીય સુવિધાઓ પૂરી પાડવી
કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે જણાવ્યું હતું કે GVT કૃષિકુલ ખેડૂતોની આવક વધારવા માટે અર્થપૂર્ણ કાર્ય કરી રહ્યું છે. “હું GVT કૃષિકુલની સમગ્ર ટીમને અભિનંદન આપું છું. અહીં કરવામાં આવેલ કાર્ય ફક્ત આ ક્ષેત્ર પૂરતું મર્યાદિત નથી; હું તેને સમગ્ર દેશ સુધી લઈ જવા માંગુ છું.” તેમણે કાવ્યાત્મક રીતે કહ્યું, “જો તમે તમારા માટે જીવો છો, તો શું અર્થ છે, ઓ હૃદય, તમે વિશ્વ માટે જીવો છો.” તેમણે ઉમેર્યું કે આપણે ખેડૂતો માટે શ્રેષ્ઠ અદ્યતન માળખાકીય સુવિધાઓ પૂરી પાડવી પડશે.
ખેડૂતોની આવક વધારવા પર સરકારનો ભાર
કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રીએ કહ્યું કે ભારત સરકાર અને રાજ્ય સરકારો ખેડૂતોની આવક વધારવા માટે સતત પ્રયાસો કરી રહી છે. વિવિધ સ્વૈચ્છિક સંસ્થાઓ પણ સરકાર સાથે કામ કરી રહી છે, જેમાં GVT (ગ્લોબલ વિકાસ ટ્રસ્ટ)નો સમાવેશ થાય છે જેણે ખેડૂતોની આવક વધારવા માટે એક અભિયાન શરૂ કર્યું છે. તેમણે કહ્યું, “આજે મેં એવા ખેડૂતો સાથે વાત કરી જેમણે તેમની ખેતી પદ્ધતિ બદલી છે.”
અનાજની ખેતીમાંથી ફળની ખેતી તરફ સ્થળાંતર કરીને આવકમાં 10 ગણો વધારો થયો
કૃષિ મંત્રીએ જણાવ્યું કે પરંપરાગત રીતે અનાજની ખેતી કરતા ખેડૂતોએ અનાજની ખેતીમાંથી ફળની ખેતી તરફ સ્થળાંતર કર્યાની જાણ કરી. આ શિફ્ટમાં તેમને GVT તરફથી તાલીમ મળી. ખેડૂતોએ ગુણવત્તાયુક્ત છોડ ખરીદ્યા અને GVTના માર્ગદર્શન હેઠળ ખેતી કરી. પરિણામે, તેમની આવકમાં 10 ગણો વધારો થયો. અનાજની ખેતીની પેટર્ન બદલીને, ખેડૂતોએ બાગાયત અપનાવી, તેમની આવકમાં 10 ગણો વધારો થયો.
પાણીની અછતવાળા વિસ્તારોમાં મનરેગા હેઠળ બંધ અને જળાશયો બનાવવામાં આવશે.
કૃષિ મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે તેઓ આ પહેલને આગળ વધારવા માટે સાથે મળીને કામ કરશે, કારણ કે ભારત કૃષિ વિના ટકી શકે નહીં. આ દિશામાં સારું કામ થઈ રહ્યું છે, અને અમે આ દિશામાં કામ કરવાનું ચાલુ રાખીશું. તેમણે જણાવ્યું હતું કે જે બ્લોક્સમાં પાણીની અછત છે અને સિંચાઈ સંસાધનો નબળા છે, ત્યાં મનરેગા ભંડોળનો 65 ટકા ભાગ હવે ચેક ડેમ, સ્ટોપ ડેમ, રેતીના બોગ બંધ અને નદી શુદ્ધિકરણ અને કાયાકલ્પ પર ખર્ચવામાં આવશે.
