UIDAI એ અત્યાર સુધીની સૌથી મોટી સફાઈ શરૂ કરી, 2 કરોડ આધાર આઈડી નિષ્ક્રિય કર્યા
યુનિક આઈડેન્ટિફિકેશન ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (UIDAI) એ અત્યાર સુધીની તેની સૌથી મોટી આધાર આઈડી સફાઈ ઝુંબેશ શરૂ કરી છે. તેણે અત્યાર સુધીમાં 2 કરોડથી વધુ મૃત વ્યક્તિઓના આધાર નંબર નિષ્ક્રિય કર્યા હોવાના અહેવાલ છે. ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને આઈટી મંત્રાલય દ્વારા જારી કરાયેલ એક પ્રેસ રિલીઝમાં જણાવાયું છે કે આધાર ડેટાબેઝને વધુ સચોટ, સુરક્ષિત અને દુરુપયોગ-પ્રૂફ બનાવવા માટે આ પગલું લેવામાં આવ્યું છે. આને અત્યાર સુધીની સૌથી મોટી રાષ્ટ્રીય સ્તરની ડેટા સફાઈ કવાયત માનવામાં આવે છે.
રાજ્ય સરકારો અને વિભાગો તરફથી પ્રાપ્ત વ્યાપક માહિતી
UIDAI એ જણાવ્યું હતું કે તેને ભારતના રજિસ્ટ્રાર જનરલ, રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો, જાહેર વિતરણ પ્રણાલી (PDS) અને રાષ્ટ્રીય સામાજિક સહાય કાર્યક્રમ (NSAP) ના રેકોર્ડ સહિત વિવિધ સ્ત્રોતોમાંથી મૃત વ્યક્તિઓનો ડેટા પ્રાપ્ત થયો છે. આ બધી સંસ્થાઓએ મૃત વ્યક્તિઓની ચકાસાયેલ વિગતો શેર કરી હતી, જેના આધારે સત્તાવાળાએ તેમના આધાર નંબર નિષ્ક્રિય કર્યા હતા. વધુમાં, UIDAI ભવિષ્યમાં બેંકો, સરકારી સંસ્થાઓ અને અન્ય એજન્સીઓ સાથે ભાગીદારીનો વિસ્તાર પણ કરશે જેથી મૃત્યુ પછી આધાર નિષ્ક્રિય કરવાની પ્રક્રિયા ઝડપી અને વધુ સચોટ બને.
આધાર નિષ્ક્રિયકરણ શા માટે જરૂરી છે?
UIDAI એ સ્પષ્ટતા કરી છે કે આધાર નંબર ક્યારેય બીજા વ્યક્તિને ફરીથી સોંપવામાં આવતા નથી. તેથી, જો કોઈ મૃત વ્યક્તિનો આધાર સક્રિય રહે છે, તો સરકારી લાભોનો દુરુપયોગ, ઓળખ ચોરી, સબસિડી લીકેજ અને બેંકિંગ અથવા KYC બાબતોમાં છેતરપિંડીનું જોખમ વધી જાય છે. તેથી, કોઈપણ નાણાકીય અથવા ઓળખ-આધારિત દુરુપયોગને રોકવા માટે મૃત્યુ પછી આધારને નિષ્ક્રિય કરવું મહત્વપૂર્ણ છે.
પરિવારો માટે પ્રક્રિયા સરળ બનાવી
આ વર્ષની શરૂઆતમાં, UIDAI એ પરિવારના સભ્યના મૃત્યુની જાણ કરવા માટે એક નવી ઓનલાઈન સુવિધા શરૂ કરી હતી. આ સુવિધા 25 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં MyAadhaar પોર્ટલ પર ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવી છે જે નાગરિક નોંધણી પ્રણાલી (CRS) સાથે સંકલિત છે. બાકીના રાજ્યો ટૂંક સમયમાં ઉમેરવામાં આવશે.
મૃત સભ્ય માટે આધાર નિષ્ક્રિયકરણની વિનંતી કેવી રીતે કરવી?
આ પ્રક્રિયાને સરળ બનાવીને ઓનલાઈન કરવામાં આવી છે. પરિવારના સભ્યો MyAadhaar પોર્ટલમાં લોગ ઇન કરે છે અને તેમની ઓળખ પ્રમાણિત કરે છે. તેઓ મૃતકનો આધાર નંબર, મૃત્યુ નોંધણી નંબર અને અન્ય મૂળભૂત વિગતો દાખલ કરે છે. UIDAI બધી માહિતી ચકાસ્યા પછી આધારને નિષ્ક્રિય કરે છે. આ પ્રક્રિયામાં પારદર્શિતા અને સુરક્ષાને ટોચની પ્રાથમિકતા આપવામાં આવે છે.
સમયસર રિપોર્ટિંગ કેમ મહત્વપૂર્ણ છે?
UIDAI એ આધાર ધારકો અને પરિવારોને વિનંતી કરી છે કે તેઓ મૃત્યુ પ્રમાણપત્ર મળતાની સાથે જ પોર્ટલ પર તેની જાણ કરે. આનાથી સરકારી સબસિડીનો દુરુપયોગ અટકાવવા, બેંકિંગ, EPFO અને પેન્શન બાબતોમાં છેતરપિંડીવાળા દાવાઓ અટકાવવા, ઓળખ-આધારિત ચકાસણીમાં પારદર્શિતા વધારવા અને નકલી આધારનો ઉપયોગ કરીને છેતરપિંડી અટકાવવા સહિતના અનેક ફાયદા થશે. ઓથોરિટી જણાવે છે કે સમયસર રિપોર્ટિંગ રાષ્ટ્રીય ડેટાબેઝને વધુ અદ્યતન, સુરક્ષિત અને વિશ્વસનીય બનાવે છે.
