સેબીનો મોટો નિર્ણય: 2026 થી REIT ને ઇક્વિટી ગણાશે, નવા રોકાણકારોની કેટેગરી સંપૂર્ણપણે બદલાશે
ભારતીય મૂડી બજાર નિયમનકાર SEBI એ શુક્રવારે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ અને સ્પેશિયલાઇઝ્ડ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ફંડ્સ (SIFs) માટેના રોકાણ નિયમોમાં નોંધપાત્ર ફેરફારોની જાહેરાત કરી. નવા નિયમો અનુસાર, 1 જાન્યુઆરી, 2026 થી મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ અને SIFs દ્વારા કરવામાં આવેલા રિયલ એસ્ટેટ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ટ્રસ્ટ્સ (REIT) માં રોકાણને ઇક્વિટી ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ્સ તરીકે ગણવામાં આવશે. જો કે, ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ફંડ્સ (InvIT) ને હજુ પણ હાઇબ્રિડ ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ્સ તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવશે.
જૂના રોકાણોને ગ્રાન્ડફાધર કરવામાં આવશે
SEBI એ સ્પષ્ટતા કરી હતી કે 31 ડિસેમ્બર, 2025 સુધી કરવામાં આવેલા REIT રોકાણો, જે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ ડેટ સ્કીમ્સ અને SIF રોકાણ વ્યૂહરચનામાં છે, તેને ગ્રાન્ડફાધર ગણવામાં આવશે. આનો અર્થ એ છે કે આ રોકાણો જૂના રોકાણ નિયમો હેઠળ સુરક્ષિત રહેશે. જો કે, ફંડ હાઉસે રોકાણકારોના હિતો, બજારની સ્થિતિ અને પ્રવાહિતાને ધ્યાનમાં રાખીને, ડેટ સ્કીમ પોર્ટફોલિયોમાંથી ધીમે ધીમે REITs ને અલગ કરવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ.
અન્ય ફેરફારો અને પ્રક્રિયાઓ
સેબીએ એમ પણ જણાવ્યું હતું કે ઉદ્યોગ સંસ્થા AMFI એ બજાર મૂડીકરણના આધારે SCRIPS ની યાદીમાં REITs નો સમાવેશ કરવો જોઈએ. વધુમાં, એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપનીઓ (AMCs) ને જરૂરી સુધારા કરવા માટે તેમના સ્કીમ દસ્તાવેજોમાં એક પરિશિષ્ટ જારી કરવાની જરૂર પડશે, અને આને સ્કીમની મૂળભૂત વિશેષતાઓમાં ફેરફાર ગણવામાં આવશે નહીં. બીજો મહત્વનો મુદ્દો એ છે કે REITs ને 1 જુલાઈ, 2026 પછી, એટલે કે, છ મહિનાના રાહ જોવાના સમયગાળા પછી જ કોઈપણ ઇક્વિટી ઇન્ડેક્સમાં સમાવી શકાય છે.
આ ફેરફારનો હેતુ રોકાણકારોના હિતોનું રક્ષણ કરવાનો અને રોકાણોને યોગ્ય રીતે અલગ કરીને સ્પષ્ટતા બનાવવાનો છે. નિષ્ણાતો કહે છે કે REITs ને ઇક્વિટી-સંબંધિત સાધનોમાં રૂપાંતરિત કરવાથી ફંડ હાઉસની પોર્ટફોલિયો વ્યૂહરચના પર અસર પડી શકે છે, આ પગલું લાંબા ગાળે રોકાણકારો માટે પારદર્શિતા અને વધુ સારું નિયમનકારી માળખું સુનિશ્ચિત કરશે. આમ, આ નિર્ણય મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અને SIF રોકાણકારોને એક મહત્વપૂર્ણ સંકેત મોકલે છે કે રિયલ એસ્ટેટ અને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ફંડ્સ વચ્ચે સ્પષ્ટ તફાવત જાળવવામાં આવશે.
