2026-27 થી ધોરણ-૩થી શાળાના અભ્યાસક્રમમાં AIનો સમાવેશ કરાશે: શિક્ષણ મંત્રાલય
કેન્દ્ર સરકારે ભારતીય શિક્ષણ પ્રણાલીને વૈશ્વિક સ્તરે અને ભવિષ્ય માટે તૈયાર બનાવવા તરફ એક મોટું પગલું ભર્યું છે. આ માટે, શિક્ષણ મંત્રાલય 2026-27 શૈક્ષણિક સત્રથી ધોરણ-3 થી શાળાઓમાં આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI) ને અભ્યાસક્રમનો ભાગ બનાવવા જઈ રહ્યું છે.
આ પહેલનો ઉદ્દેશ્ય વિદ્યાર્થીઓ અને શિક્ષકોને ડિજિટલ અર્થતંત્ર માટે તૈયાર કરવાનો છે. નીતિ આયોગના “AI અને રોજગાર” અહેવાલના પ્રકાશન પ્રસંગે આ જાહેરાત કરવામાં આવી હતી.
નીતિ આયોગના અહેવાલમાં શું કહેવામાં આવ્યું છે?
નીતિ આયોગના “AI અને રોજગાર” અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે આગામી વર્ષોમાં AI આશરે 20 લાખ નોકરીઓ ખતમ કરી શકે છે, પરંતુ જો યોગ્ય ઇકોસિસ્ટમ વિકસાવવામાં આવે તો તે 8 મિલિયન નવી નોકરીઓ પણ બનાવી શકે છે.
હાલમાં, દેશભરની 18,000 થી વધુ CBSE શાળાઓમાં ધોરણ 5-12 માં AI ને કૌશલ્ય વિષય તરીકે શીખવવામાં આવી રહ્યું છે.
ધોરણ 6-8 માં તે 15 કલાકના મોડ્યુલ તરીકે શીખવવામાં આવે છે, જ્યારે ધોરણ 9-12 માં તે વૈકલ્પિક વિષય છે.
નીતિ આયોગે આ સૂચન કર્યું છે
અહેવાલમાં શિક્ષણ, સરકાર અને ઉદ્યોગ વચ્ચે ભાગીદારીને મજબૂત બનાવવા માટે એક મજબૂત સહયોગી માળખું બનાવવા માટે ભારત AI ટેલેન્ટ મિશનને ભારત AI મિશન સાથે એકીકૃત કરવાનું પણ સૂચન કરવામાં આવ્યું છે.
આ દેશમાં સુધારેલ કમ્પ્યુટિંગ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને ડેટા ઉપલબ્ધતા દ્વારા નવા સંશોધકોનું સર્જન કરશે.
જો ભારત સમયસર યોગ્ય પગલાં લે છે, તો તે તેના કાર્યબળને સુરક્ષિત કરી શકે છે અને વૈશ્વિક AI ક્ષેત્રમાં નેતૃત્વ સ્થાપિત કરી શકે છે.
શિક્ષણ વિભાગની તૈયારી શું છે?
શાળા શિક્ષણ સચિવ સંજય કુમારે કહ્યું, “આપણે ઝડપથી આગળ વધવાની જરૂર છે જેથી વિદ્યાર્થીઓ અને શિક્ષકો બંને આગામી 2-3 વર્ષમાં આ ટેકનોલોજી સાથે જોડાવા માટે તૈયાર રહે.”
તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે પડકાર એ છે કે દેશભરના એક કરોડથી વધુ શિક્ષકો સુધી પહોંચવું અને તેમને AI-સંબંધિત ખ્યાલો શીખવવા માટે તૈયાર કરવા. સીબીએસઈ આ એકીકરણ માટે એક માળખું વિકસાવી રહ્યું છે.
