આસિયાન દેશો સાથેના બાકી રહેલા વેપાર મુદ્દાઓનાં વહેલા ઉકેલની ભારતને આશા, ઉકેલાઈ શકે છે જૂના મુદ્દાઓ
ભારતને આશા છે કે વેપાર કરારની સમીક્ષા દરમિયાન 10-સદસ્ય સંગઠન દક્ષિણપૂર્વ એશિયન રાષ્ટ્રો (ASEAN) સાથેના બાકી રહેલા મુદ્દાઓનો વહેલા ઉકેલ આવશે. એક વરિષ્ઠ સરકારી અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે બંને પક્ષોએ છેલ્લા બે મહિનામાં મુદ્દાઓને ઉકેલવા માટે દરખાસ્તોનું આદાન-પ્રદાન કર્યું છે.
બંને પક્ષો વચ્ચે બાકી રહેલા ચોક્કસ મુદ્દાઓનો ખુલાસો કર્યા વિના, અધિકારીએ કહ્યું, “અમે 10મી સંયુક્ત બેઠક (ઓગસ્ટમાં) પછી આસિયાન સાથેના બાકી રહેલા મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરી હતી. આસિયાને તમામ બાકી રહેલા મુદ્દાઓને એકીકૃત કરવાનો પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો હતો. અમે તેનો અભ્યાસ કર્યા પછી પ્રતિભાવ પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો છે. અમને આશા છે કે આસિયાન દેશોમાં બ્રુનેઈ દારુસ્સલામ, કંબોડિયા, ઇન્ડોનેશિયા, લાઓસ, મલેશિયા, મ્યાનમાર, ફિલિપાઇન્સ, સિંગાપોર, થાઇલેન્ડ અને વિયેતનામનો સમાવેશ થાય છે. ભારત-આસિયાન વેપાર કરાર 2010 માં અમલમાં આવ્યો. ત્યારબાદ, બંને પક્ષોએ ઓગસ્ટ 2023 માં વાટાઘાટો પૂર્ણ કરવા અને વર્તમાન કરારની સમીક્ષા કરવાનો ધ્યેય જાહેર કર્યો જેથી બદલાતા સમય સાથે તેને વધુ આધુનિક અને સુધારી શકાય. ઉદાહરણ તરીકે, વેપાર કરાર પર એક દાયકા પહેલા હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
તેથી, કરારમાં ‘ઉત્પત્તિના નિયમો’ જેવા મહત્વપૂર્ણ ક્ષેત્રોની વિગતવાર માહિતી આપવામાં આવી ન હતી. બંને પક્ષોએ 26-28 ઓક્ટોબરના રોજ યોજાનારી ASEAN સમિટ પહેલાં, મહિનાના અંત સુધીમાં કોઈ નિષ્કર્ષ પર પહોંચવાની આશા રાખી હતી. જોકે, વાટાઘાટોમાં પ્રગતિ હોવા છતાં, બંને પક્ષો સમીક્ષાને અંતિમ સ્વરૂપ આપી શક્યા ન હતા. હવે, એવું માનવામાં આવે છે કે સમીક્ષા વર્ષના અંત સુધીમાં પૂર્ણ થશે.
ભારત અને 10-રાષ્ટ્ર બ્લોક વચ્ચેના વેપાર કરારની સમીક્ષા ભારતીય વ્યવસાયોની લાંબા સમયથી માંગ રહી છે. ભારત ‘દ્વિપક્ષીય વેપારમાં વર્તમાન અસંતુલન’ને સંબોધીને વેપારને વૈવિધ્યીકરણ કરવાની આશા રાખે છે.
ભારતની ASEAN માં નિકાસ નાણાકીય વર્ષ 25 માં ઘટીને $38.96 બિલિયન થઈ ગઈ જે પાછલા વર્ષના $41.21 બિલિયન હતી. જોકે, નાણાકીય વર્ષ 25 માં આયાત વધીને $84.15 બિલિયન થઈ ગઈ જે નાણાકીય વર્ષ 24 માં $79.67 બિલિયન હતી. નાણાકીય વર્ષ 24 માં વેપાર ખાધ $38.46 બિલિયનથી વધીને FY25 માં $45.19 બિલિયન થઈ ગઈ. જોકે, FY11 માં આ ખાધ માત્ર $5 બિલિયન હતી.
