ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર: સરકાર ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકાસને વેગ આપવા માટે 20,000 કરોડનું ‘રિસ્ક ગેરંટી ફંડ’ બનાવશે
કેન્દ્ર સરકાર ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે 20,000 કરોડનું ‘રિસ્ક ગેરંટી ફંડ’ બનાવવાનું વિચારી રહી છે. તેનો હેતુ ખાનગી ક્ષેત્રના રોકાણને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. આ રિસ્ક ગેરંટી ફંડની રચના ખાનગી ક્ષેત્રને પ્રોજેક્ટ જોખમો વહેંચવાની મંજૂરી આપશે, જેનાથી પ્રોજેક્ટ ડેવલપર્સ પરનો બોજ ઓછો થશે. આ ફંડનું પ્રારંભિક કદ 20,000 કરોડ હશે અને તેનું સંચાલન નેશનલ ક્રેડિટ ગેરંટી ટ્રસ્ટી કંપની (NCGTC) દ્વારા થઈ શકે છે.
આ ફંડ નવા પ્રોજેક્ટ્સના વિકાસ જોખમોને આવરી લેશે. ડેવલપર્સને ન્યૂનતમ ભાગ પણ જાળવી રાખવાની જરૂર પડશે અને જોખમના આધારે ફી પણ વસૂલવામાં આવી શકે છે. આ ફંડ અનિશ્ચિતતા અને અન્ય બિન-વાણિજ્યિક જોખમોથી થતા નુકસાનને આવરી લેશે, જે ધિરાણકર્તાઓને મોટા પ્રોજેક્ટ્સ માટે વધુ ધિરાણ આપવા માટે પ્રોત્સાહિત કરશે.
“5 ટ્રિલિયન ડોલરના અર્થતંત્ર માટે ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ખર્ચ જરૂરી”
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે આ ફંડ બેંક-ગેરંટીવાળું હોવું જોઈએ અને આ સફળ થવા માટે સમયસર ચુકવણીની ગેરંટી પણ આપવી જોઈએ. નેશનલ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પાઇપલાઇન (NIP) રિપોર્ટ મુજબ, ભારતને 2025 સુધીમાં 5 ટ્રિલિયન ડોલરના અર્થતંત્રના લક્ષ્યને પ્રાપ્ત કરવા અને ત્યારબાદ આ વૃદ્ધિ ચાલુ રાખવા માટે 2030 સુધીમાં ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પર $4.51 ટ્રિલિયન (આશરે રૂ. 390 લાખ કરોડ) ખર્ચ કરવાની જરૂર પડશે. ભારતની ઉચ્ચ વૃદ્ધિ દર જાળવી રાખવાની ક્ષમતા ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ક્ષેત્ર પર આધારિત છે. જોકે, દેશનું નબળું ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વધતી જતી અર્થવ્યવસ્થા અને વસ્તીની જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરવામાં અસમર્થ છે.
‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ માટે નબળી ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સૌથી મોટો પડકાર
ભૂતપૂર્વ આર્થિક બાબતોના સચિવની આગેવાની હેઠળના ટાસ્ક ફોર્સના રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ જેવા મહત્વાકાંક્ષી કાર્યક્રમ માટે સૌથી મોટા પડકારોમાંની એક નબળી ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર છે, જે દેશની ઉત્પાદન ક્ષમતા અને રોજગાર સર્જનને ટેકો આપે છે. રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે જો સરકાર ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ગેપને દૂર કરવામાં નિષ્ફળ જાય છે, તો કોર્પોરેટ વૃદ્ધિ અને રોકાણને અસર થઈ શકે છે. નિષ્ણાતોના મતે, આ ગેપ ભારતના GDPના 4-5 ટકાના નુકસાનનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિકાસ માત્ર આર્થિક વિસ્તરણમાં ફાળો આપશે નહીં પરંતુ લાંબા ગાળાના વિકાસને પણ મજબૂત બનાવશે.