કૃષિ મંત્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણનો મોટો નિર્ણય: 20% અંડરગ્રેજ્યુએટ કૃષિ બેઠકો હવે ICAR પરીક્ષાઓ દ્વારા ભરાશે
કેન્દ્રીય કૃષિ, ખેડૂત કલ્યાણ અને ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે કૃષિ શિક્ષણ સંબંધિત એક મોટી સમસ્યાનું નિરાકરણ કર્યું છે, જેનાથી દેશભરના વિદ્યાર્થીઓ અને તેમના વાલીઓને રાહત મળી છે. તેમણે જાહેરાત કરી છે કે દેશની કૃષિ યુનિવર્સિટીઓમાં 20% અંડરગ્રેજ્યુએટ બેઠકો હવે ભારતીય કૃષિ સંશોધન પરિષદ (ICAR) દ્વારા આયોજિત અખિલ ભારતીય સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષા (CUET-ICAR) દ્વારા ભરવામાં આવશે.
આ નવી સિસ્ટમ હેઠળ, ધોરણ 12 માં જીવવિજ્ઞાન, ભૌતિકશાસ્ત્ર, રસાયણશાસ્ત્ર, ગણિત અથવા કૃષિનો અભ્યાસ કરતા તમામ વિદ્યાર્થીઓ સમાન પાત્રતા સાથે આ પરીક્ષામાં ભાગ લેવા માટે પાત્ર બનશે. “એક રાષ્ટ્ર, એક કૃષિ, એક ટીમ” ની ભાવનાને ધ્યાનમાં રાખીને, પ્રવેશ પ્રક્રિયા હવે પારદર્શક અને સમાન તક પર આધારિત હશે. આનાથી દરેક રાજ્યના વિદ્યાર્થીઓને ધોરણ 12 માં માન્ય વિજ્ઞાન વિષયને ધ્યાનમાં લીધા વિના સમાન તકો મળશે.
વિદ્યાર્થીઓની ચિંતાઓની તાત્કાલિક ધ્યાને લેવાઈ
મંત્રી ચૌહાણે જણાવ્યું હતું કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી, વિદ્યાર્થીઓને બી.એસસી. (કૃષિ) માં પ્રવેશ મેળવવામાં નોંધપાત્ર મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડી રહ્યો હતો. વિવિધ રાજ્યોમાં વિવિધ પાત્રતા માપદંડો, વિષય સંયોજનો અને નિયમોના કારણે ઘણા લાયક વિદ્યાર્થીઓ કૃષિ શિક્ષણથી વંચિત રહી રહ્યા હતા. આ મુદ્દો તાજેતરમાં સોશિયલ મીડિયા અને કેટલાક રાજ્યોના જનપ્રતિનિધિઓ દ્વારા તેમના ધ્યાન પર લાવવામાં આવ્યો હતો.
તેમણે તાત્કાલિક આ મુદ્દાને ગંભીરતાથી લીધો અને ICAR ના ડિરેક્ટર જનરલ ડૉ. માંગી લાલ જાટને દેશભરની કૃષિ યુનિવર્સિટીઓ અને તેમના વાઇસ ચાન્સેલરો સાથે આ મુદ્દા પર ચર્ચા કરવા અને ઉકેલ શોધવાનો નિર્દેશ આપ્યો. યુનિવર્સિટીઓ અને ICAR ટીમે ઝડપથી સાર્વત્રિક રીતે સ્વીકૃત અને વ્યવહારુ ઉકેલ પર કામ કરવાનું શરૂ કર્યું.
ICAR ક્વોટામાં 3,121 બેઠકોમાંથી 2,700 બેઠકો કૃષિ વિદ્યાર્થીઓ માટે ઉપલબ્ધ
આ નિર્ણય હેઠળ, જે 2025-26 થી અમલમાં આવશે, દેશભરની 50 કૃષિ યુનિવર્સિટીઓમાં કુલ 3,121 બેઠકો ICAR ક્વોટા હેઠળ આવરી લેવામાં આવશે. આમાંથી, આશરે 2,700 બેઠકો (આશરે 85%) એવા વિદ્યાર્થીઓ માટે અનામત રાખવામાં આવશે જેમણે તેમના 12મા ધોરણમાં કૃષિ/મધ્યવર્તી કૃષિનો અભ્યાસ કર્યો છે.
આ 50 યુનિવર્સિટીઓમાંથી, 42 એ ABC (કૃષિ, જીવવિજ્ઞાન, રસાયણશાસ્ત્ર) વિષય સંયોજનને પાત્રતા તરીકે સ્વીકાર્યું છે, જ્યારે ત્રણ યુનિવર્સિટીઓએ PCA (ભૌતિકશાસ્ત્ર, રસાયણશાસ્ત્ર, કૃષિ) ને પણ માન્યતા આપી છે. બાકીની પાંચ યુનિવર્સિટીઓને તેમના મેનેજમેન્ટ બોર્ડની મંજૂરીની જરૂર છે, પરંતુ 2026-27 થી કૃષિને પાત્રતા તરીકે સમાવવાની ખાતરી આપી છે.
શિવરાજ સિંહે ICAR અને યુનિવર્સિટીઓનો આભાર માન્યો
શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે ICAR ના ડિરેક્ટર જનરલ અને તેમની ટીમને વિદ્યાર્થીઓના હિતમાં ઝડપી ઉકેલ શોધવા અને ફેરફારોને તાત્કાલિક અમલમાં મૂકવા બદલ પ્રશંસા કરી. તેમણે આ સુધારામાં સક્રિય ભાગીદાર રહેલા કૃષિ યુનિવર્સિટીઓના કુલપતિઓનો પણ આભાર માન્યો.
તેમણે કહ્યું કે આ પગલું હવે દેશના દરેક ભાગના વિદ્યાર્થીઓને સમાન તકો પૂરી પાડશે અને કૃષિ શિક્ષણને લગતા લાંબા સમયથી ચાલી રહેલા પાત્રતાના મુદ્દાઓનો અંત લાવશે. આ સુધારાથી આશરે 3000 વિદ્યાર્થીઓને સીધો ફાયદો થશે અને ભવિષ્યમાં આ સંખ્યા વધુ વધી શકે છે.
