ફોર્મ ૧૬ શું છે? શું તેના વગર આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરી શકાય છે કે નહીં, દરેક પ્રશ્નનો જવાબ જાણો
– ફોર્મ ૧૬ શું છે અને તે કેમ મહત્વપૂર્ણ છે?
– ફોર્મ ૧૬ વિના ITR ફાઇલ કરવી શક્ય છે? જાણો વિકલ્પો અને પ્રક્રિયા
નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૪-૨૫ (આકારણી વર્ષ ૨૦૨૫-૨૬) માટે આવકવેરા રિટર્ન (ITR) ફાઇલ કરવાની પ્રક્રિયા શરૂ થઈ ગઈ છે. ઘણા લોકોએ તેમના રિટર્ન પણ ફાઇલ કર્યા છે. જો તમે કોઈ કંપનીમાં કામ કરો છો, તો ITR ફાઇલ કરવા માટે ફોર્મ ૧૬ જરૂરી છે.
ફોર્મ ૧૬ એક પ્રમાણપત્ર છે. આ એમ્પ્લોયર (કંપની) દ્વારા તેના પગારદાર કર્મચારીને આપવામાં આવે છે. તેમાં પગારમાંથી કાપવામાં આવતા કર (TDS) વિશે માહિતી હોય છે. તેમાં કર્મચારીની આવક, TDS અને આવકવેરા કાયદા હેઠળ ઉપલબ્ધ મુક્તિઓ વિશે માહિતી હોય છે. આ દસ્તાવેજ પગારદાર લોકો માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આનાથી ITR ફાઇલ કરવાનું સરળ બને છે.
શું ફોર્મ ૧૬ વિના ITR ફાઇલ કરી શકાય છે?
ફોર્મ ૧૬ ITR ફાઇલ કરવાનું સરળ બનાવે છે, પરંતુ તે જરૂરી નથી. જો તમને ફોર્મ ૧૬ મળ્યું નથી, તો પણ તમે ITR ફાઇલ કરી શકો છો. આ માટે, તમે પગાર સ્લિપ, વાર્ષિક માહિતી નિવેદન (AIS) અને ફોર્મ 26AS જેવા દસ્તાવેજોનો ઉપયોગ કરી શકો છો. આ તમને આવક અને TDS વિશે માહિતી આપશે. તમને આવકવેરા વિભાગની વેબસાઇટ incometax.gov.in પરથી AIS અને ફોર્મ 26AS મળશે. જો તમે પહેલીવાર ITR ફાઇલ કરવા જઈ રહ્યા છો, તો તમારે આવકવેરા વિભાગની વેબસાઇટ પર જઈને નોંધણી કરાવવી પડશે.
શું વેબસાઇટ પરથી ફોર્મ 16 ડાઉનલોડ કરી શકાય છે?
પગાર મેળવનારાઓ આવકવેરા વિભાગની વેબસાઇટ પરથી સીધા ફોર્મ 16 ડાઉનલોડ કરી શકતા નથી. આ માટે PAN નંબરનો ઉપયોગ કરી શકાતો નથી. ફક્ત કંપની (જ્યાં કર્મચારી કામ કરે છે) TRACES પોર્ટલ પરથી ફોર્મ 16 ડાઉનલોડ કરી શકે છે. પછી તે કર્મચારીને આપે છે.
આ ફોર્મ ક્યારે ઉપલબ્ધ છે?
આવકવેરાના નિયમો અનુસાર, કંપનીએ પાછલા ક્વાર્ટર (જાન્યુઆરી-માર્ચ) નું ઇ-TDS રિટર્ન 31 મે સુધીમાં ફાઇલ કરવાનું રહેશે. આ પછી, તેઓએ 15 દિવસની અંદર તેમના કર્મચારીઓને ફોર્મ 16 આપવું પડશે. જો તમને હજુ સુધી કંપની તરફથી ફોર્મ ૧૬ મળ્યું નથી, તો આ માટે કંપનીના HR અથવા એકાઉન્ટ્સ વિભાગ સાથે વાત કરો.
શું તે બધા કર્મચારીઓ માટે જરૂરી છે?
ના, કંપની માટે બધા કર્મચારીઓને ફોર્મ ૧૬ આપવું જરૂરી નથી. ફોર્મ ૧૬ ત્યારે જ જારી કરવામાં આવે છે જ્યારે કંપની કર્મચારીના પગારમાંથી TDS કાપે છે. નવી કર પ્રણાલી હેઠળ, જો કરપાત્ર આવક રૂ. ૭ લાખ સુધીની હોય, તો કોઈ કર કાપવામાં આવતો નથી. જ્યારે જૂની કર પ્રણાલી હેઠળ, જો કરપાત્ર આવક રૂ. ૫ લાખ સુધીની હોય, તો TDS વસૂલવામાં આવતો નથી. તેથી, જો ઓછી કરપાત્ર આવક અથવા પસંદ કરેલી કર પ્રણાલીને કારણે કોઈ કર કાપવામાં આવ્યો નથી, તો નોકરીદાતા એટલે કે કંપની ફોર્મ ૧૬ જારી કરી શકતી નથી.
